KALENDAR ALERGENIH BILJAKA
Prema podacima Svetske zdravstvene oragnizacije procenat osoba sa
alergijskim manifestacijama na polene u poslednjih tridesetak godina
naglo se povećava usled uzajamnog delovanja oslabljenog polena u vreme
cvetanja biljaka sa aerozagađivačima.
Poleni biljaka ulaze u sastav vazduha kao komponenta organskog porekla. U periodu vegetacije počev od sredine februara do kraja oktobra, početka novembra, odnosno do prvih jesenjih mrazeva, u vazduhu se nalazi obilje polena raznih biljaka. Na broj i sastav polenovih zrna utiču: klima, sastav flore, meteorološke prilike i pojedini hemijski faktori.
Najpoznatije alergene biljke su: ambrozija, mečja leska, bela vrba, maljava breza, crna topla, platan, lipa, engleski ljulj, ježevica, bokvica, popino prase, zelje, pelin, pšenica, kukuruz, raž, orah, tuja, čempres, brest, javor, iva, jasen, grab, hrast, dud, bukva, konoplja, kopriva, pepeljuga, i dr. Naime, gotovo polen svake biljne vrste je potencijalni alergen, jer su njegovi proteini strani organizmu. Pacijent koji je osetljiv na jednu vrstu polena, obično je alergičan i na druge vrste.
Zašto poleni utiču na neke ljude, a na druge ne? Veoma je teško dati precizan odgovor. Smatra se da presudnu ulogu imaju geni, a da stres (uzbuđenje, strah, ljutina, zabrinutost) najverovatnije pojačava alergični napad. Alergena svojstva polena potiču od hemijskih jedinjenja koja se nalaze na površini i unutar samog polenovog zrna. Na primer, kod polena roda Ambrosia utvrđeno je 6 alergenih proteina.
Prirodnjački muzej Beograd
Alnus glutinosa L. • crna jova
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Corylus avellana L. • leska, lešnik
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Acer negundo L. • javor pajavac
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Populus nigra L. • crna topola
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Salix alba L. • bela vrba
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Taxus baccata L. • tisa
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Ulmus carpinifolia Gled. • poljski brest
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Acer platanoides L. • javor mleč
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Acer pseudoplatanus L. • gorski javor
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Betula pendula L. • breza
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Carpinus betulus L. • grab
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Corylus colurna L. • medveđa leska
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Fraxinus ornus L. • crni jasen
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Juglans regia L. • orah
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Morus sp. • dudovi
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Picea abies L. • smrča
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Pinus nigra Arn. • crni bor
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Platanus acerifolia (Aiton) Willd. • platan
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Quercus robur L. • hrast lužnjak
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Syringa vulgaris L. • jorgovan
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Thuja orientalis L. • tuja
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Abies concolor (Gord.) Enelm. • dugoigličava jela
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Aesculus hippocastanum L. • divlji kesten
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Chamaecyparis lawsoniana (Murr.) Parl. • pačempres
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Fagus silvatica L. • bukva
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Gleditschia triacanthos L. • gledičija
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Ligustrum vulgare L. • kalina
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Pinus silvestris L. • beli bor
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Pinus strobus L. • glatki bor
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Robinia pseudoacacia L. • beli bagrem
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Sambucus nigra L. • zova
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Tilia sp. • lipe
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Cedrus libani (Trew.) Laws. • libanski kedar
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
TRAVE
| ||||||||||||||||||||||
Agropyrum repens (L.) Beauv. • pirevina
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Avena fatua L. • divlji ovas
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Dactylis glomerata L. • ježevica
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Hordeum murinum L. • popino prase
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Hordeum vulgare L. • ječam
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Lolium perenne L. • engleski ljulj
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Secale cereale L. • raž
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Cynodon dactylon (L.) Pers. • zubača
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Sorghum halepense (L.) Pers. L. • divlji sirak, koštan
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Phragmites communis Trin. • trska obična
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Zea mays L. • kukuruz
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
KOROVI
| ||||||||||||||||||||||
Taraxacum officinale Web. • maslačak
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Humulus lupulus L. • hmelj
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Matricaria chamomilla L. • kamilica
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Polygonum aviculare L. • troskot
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Trifolium pratense L. • crvena datelina
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Triticum aestivum L. • pšenica
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Amarantus retroflexus L. • štir
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Bilderdykia convolvulus (L.) Dum. • papunac
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Chenopodium album L. • pepeljuga
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Medicago falcata L. • žuta lucerka
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Parietaria officinalis L. • drinak, vijošnica
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Plantago major L. • bokvica
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Rumex crispus L. • štavalj obični
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Typha latifolia L. • rogoz
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Urtica dioica L. • kopriva
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Artemisia vulgaris L. • komnika, tromet
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Iva xanthifolia Nutt. • iva
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Solidago virgaurea L. • poganska trava
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Tanacetum vulgare L. • vratič, povratič
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Xanthium strumarium L. • boca obična
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
Ambrosia artemisiifolia L. • ambrozija
|
Jan
|
Feb
|
Mar
|
Apr
|
Maj
|
Jun
|
Jul
|
Avg
|
Sep
|
Okt
|
Nov
|
Dec
| ||||||||||
UKUPNO
|
0
|
2
|
7
|
20
|
38
|
36
|
28
|
22
|
20
|
5
|
1
|
0
| ||||||||||
Comments